Vincent: The Life and Death of Vincent van Gogh (1987) ฟังความคิด ความรู้สึก และสำรวจโลกของ Van Gogh ผ่านจดหมายที่เล่าเรื่องราวชีวิตของศิลปินผู้เจ็บปวด
ตอนออกมาจากโรง เราคุยกันกับเพื่อน ๆ ที่ไปดูด้วยกันแล้วพบว่า คนที่เป็นแฟนฮาร์ดคอร์ที่สุดของ ฟินเซนต์ ฟัน โคค หรือ “แวนโก๊ะ” เป็นคนที่ชอบหนังเรื่องนี้น้อยที่สุด ส่วนเราที่ชอบงานแวะโก๊ะแต่ไม่ค่อยรู้เรื่องของเขา รู้สึกตรงจริตประมาณนึง ด้วยความโดดเด่นทั้งในฐานะศิลปินและมนุษย์ที่มีชีวิตที่น่าสนใจคนหนึ่ง เราไม่แปลกใจเลยที่ตอนนี้จะมีหนังเกี่ยวกับแวนโก๊ะเกือบสิบเรื่องแล้ว ในหนังเวอร์ชันของ Paul Cox ผู้กำกับชาวออสเตรเลียเรื่องนี้ เขาพาเราไป “ฟัง” ความคิดและความรู้สึกของแวนโก๊ะ ทำความเข้าใจชีวิตและผลงานของเขาเพิ่มขึ้นอีกนิด ผ่านการอ่านจดหมายที่เขาเขียนถึง Theo น้องชายและผู้สนับสนุนเบอร์หนึ่งของเขา หนังเรื่องนี้มีดีกรีฉายในนิวยอร์กถึงสองปีเลยทีเดียว เนื้อเรื่องพูดถึงชีวิตของแวนโก๊ะตั้งแต่ก่อนช่วงเข้าสู่การเป็นศิลปินอย่างเต็มตัว พูดถึงความเชื่อ ความผิดหวัง ความมุ่งมั่น ไปจนถึงความผิดปกติทางจิตของเขา พร้อมกับพูดถึงการทำงานและการเดินทางไปปักหลักแต่ละที่ ผู้คนและธรรมชาติที่เขาพบเห็น ไล่ไปจนถึงช่วงวาระสุดท้ายของชีวิตของศิลปินคนนี้ ในฐานะคนที่ชื่นชอบศิลปะของแวนโก๊ะ แต่ไม่เคยสืบค้นประวัติของเขา เราชอบวิธีการเล่าเรื่องของหนังที่นำการอ่านจดหมายมาดำเนินเรื่อง พูดถึงเรื่องจากฝั่งแวนโก๊ะในแบบที่ปราศจากการเติมแต่งจากการเขียนบท เป็นการเล่าผ่านคำพูดของเขาเองตรง ๆ เพียงแต่เราไม่ได้ชอบภาพที่นำมาประกอบเรื่องเท่าไรนัก ในหนังพยายามนำซีนธรรมชาติ เมือง ผู้คนที่หน้าตาใกล้เคียงกับที่แวนโก๊ะบรรยายไว้มาประกอบ เพื่อนเราคนหนึ่งพูดขึ้นมาว่า “แวนโก๊ะเขาซึมเศร้าใช่ไหม และหนังก็เอาเราเข้าไปอยู่ในหัวของเขาแบบฮาร์ดคอเข้มข้น ชนิดที่เอาความทุกข์สิบปีมาไว้ในสองชั่วโมง” พอเรื่องมันไม่สบายหัว